Ons gebouw
Een woordje van de architect: Misak Terzibasiyan
Kindcentrum De Boog
Het betreft hier een bijzondere basisschool, want er delen vijf verschillende gebruikersgroepen één gebouw. Deze groepen gebruiken samen de faciliteiten voor onderwijs, zorg, sport en buurtactiviteiten. Het gebouw telt 16 leslokalen, 3 ruimtes voor het kinderdagverblijf, 1 ruimte voor de BSO, 1 ruimte voor de peuterspeelzaal en een gymlokaal. Het gebouw heeft een sociale functie binnen de buurt: ook verenigingen kunnen gebruik maken van de extra spreek- en vergaderruimtes.
Het project ging in 2006 van start. In totaal was ons bureau 6,5 jaar bezig met de voorbereiding, inclusief een tijdelijke stopzetting door de gemeente, en 1,5 jaar heeft de bouw geduurd. Het project werd gekenmerkt door een aantal belangrijke eisen. Er werd langdurig intensief overleg gevoerd voordat overeenstemming werd bereikt met alle betrokken partijen in de buurt.
Eind 2005 wisten we verschillende andere architectenbureaus achter ons te houden met een voorstel waarin de bestaande school behouden zou blijven en zou worden gerenoveerd en uitgebreid met een nieuwbouw.
Als architecten stonden wij volledig achter ons voorstel, maar in de loop der jaren bleek tijdens het ontwerpproces dat het niet haalbaar zou zijn als gevolg van een aantal belangrijke praktische haken en ogen: de strikte eisen met betrekking tot een beschermd groengebied aan de noordzijde van de locatie en het aantal benodigde bovengrondse parkeerplekken (41). In 2009 begonnen we op eigen initiatief opnieuw.
In dit nieuwe project zochten we naar een verbinding met de oude school, want de buurtbewoners rond de school waren erg gehecht aan het oude gebouw.
De witte kleur van de bakstenen gevels van dit project verwijzen naar dezelfde kleur van de oude school. De bakstenen werden verticaal verwerkt om het effect (de textuur) van boomschors te benaderen, als link naar de monumentale bomen die eveneens invloed hadden op het ontwerpproces.
De textuur en kleur van de gevel verwijzen naar en zorgen voor verbinding met de omgeving. De bakstenen zijn in de buurt van de bouwlocatie geproduceerd om de impact op het milieu te beperken; er zijn dus geen bakstenen geïmporteerd uit een andere regio of een ander land.
De grote centrale ruimte in het midden van de school is ontleend aan het oude schoolgebouw en vormt tevens de link waar de verschillende gebruikers van de school elkaar ontmoeten. Dit is letterlijk het verbindingspunt tussen de gebruikers van de linker- en de rechterzijde van het gebouw. Het centrale gedeelte omvat de multifunctionele ruimtes voor algemeen gebruik.
In de planning zorgden we er ook voor dat verschillende monumentale bomen werden geïntegreerd in het ontwerp van de locatie. Bepaalde lijnen van de gevelelementen van het oude schoolgebouw komen terug in de lijnen van de bestrating van het schoolplein.
De ruimtelijke kenmerken van de bestaande school zijn terug te vinden in het nieuwe ontwerp. Bij de ingang naar de hal is een open ruimte gecreëerd met een brede trap naar de eerste verdieping. Een inspringend gedeelte in het midden van het gebouw benadrukt deze hoofdingang. De overgang van buiten naar binnen wordt gemaakt door middel van de hoofdtrap van de school, met allerlei perspectieven en doorsneden.
We gebruikten het belangrijke beschermde groengebied aan de noordzijde en de monumentale bomen als uitgangspunt bij het ontwerpen van de ramen, die gezet zijn in naar buiten uitlopende houten stijlen. Hierdoor heeft de kijker een gericht zicht op het groen en is het hout van de stijl zichtbaar.
Het patroon van de bomen en de rieten matten die de bomen momenteel beschermen, vormden de inspiratie voor het ontwerp van de nieuwe gevels. De hoeveelheid hout op de gevels wordt steeds dichter en fraaier richting het beschermde groengebied aan de noordzijde. Het houtwerk in de gevels bestaat uit duurzaam geproduceerd hout (Plato hout, type Fraké). De textuur en verwerkingsrichting van het hout en de bakstenen leggen een link naar de schors van de bomen en de repetitie en structuur van de bomen in het belangrijke beschermde groengebied
De hoogte van de ramen verwijst naar de verschillende leeftijdsgroepen: de ramen worden groter naarmate je hoger in het gebouw komt, omdat de oudste kinderen boven les hebben. Hierin komt ook de ontwikkeling van de kinderen tot uiting: hoe ouder ze zijn, hoe groter de ramen in het lokaal waar ze les hebben. De breedte van de ramen is in ieder lokaal anders om de individualiteit van ieder lokaal en ieder kind te benadrukken. Deze verschillen van binnenuit zorgen in iedere ruimte voor een andere ervaring en ander zicht op buiten. De kleurstelling van de vloeren staat in relatie met de onderbouw, middenbouw en bovenbouw en heeft een belangrijke verbinding met de leeftijdsgroepen. Oranje staat voor activiteit, groen staat voor ontwikkeling en blauw staat voor evenwicht, overgang.
Individualiteit en onderwijs gaan ook perfect samen met ruimte. Er zijn overal in het gebouw zichtlijnen aanwezig om op overzichtelijke wijze verbinding te creëren tussen de verschillende leeftijdsgroepen: de kinderen in de onder-, midden- en bovenbouw. De oriëntatie van en het overzicht in het gebouw maken het eenvoudiger voor kinderen om de weg te vinden. Bewegwijzering is dan ook niet nodig. We besloten om buiten de lokalen individuele leerplekken te creëren die in visuele verbinding staan met de lokalen, en deze op de ruime gangen te laten aansluiten. Digitale leerplekken helpen bij de verdieping van het onderwijsprogramma en in de lokalen wordt ook digitaal lesgegeven. Daarmee is rekening gehouden in verband met daglicht. We besloten om de gangen niet, zoals gebruikelijk in Nederland, te gebruiken om jassen op te hangen, maar om speciale kasten en ruimtes te creëren voor jassen en tassen, zodat er in de gangen een kalme, overzichtelijke sfeer heerst, waar kinderen les krijgen in de digitale leerruimtes die de opdrachtgever graag wilde opnemen in het ontwerp.
Toen de school geopend en in gebruik genomen werd, hadden buurtbewoners, gebruikers, ouders en de schooldirectie het unieke gevoel dat het nieuwe schoolgebouw vertrouwen inboezemde en de kinderen zich meteen thuis voelden. Daaruit blijkt duidelijk dat architectuur, binnenhuisarchitectuur en het ontwerp van de buitenruimte daadwerkelijk onderdeel vormen van een onderwijsbenadering en de beleving kunnen versterken van een gebouw dat vergaand verbonden is met de omgeving.
